پیوست نخست "تاریخ کوتاه ایران – 04"
پیوست نخست "تاریخ کوتاه ایران – 04"
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
آغاز بهره برداری از شهر اوروک و یازده شهر دیگر سومر از پیرامون سال 3500 پ.ز.
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
3000 سال پیش از اینکه کهن ترین ساختمان یونان باستان (آکروپولیس) ساخته بشود (1)، سومریان {1} برای نخستین بار در جهان ، در پیرامون (حدود) سال 3600 پ.ز. (پیش از زادروز) ، توانستند به فناوری ساخت "شهر" با ساختمانهائی بزرگ دست یابند ؛ و در این کار به زبردستی (مهارت) فراوانی برسند . کار ساخت شهر اوروک ، که نخستین و بزرگترین شهر جهان بوده است ، در پیرامون سال 3600 پ.ز. ؛ و بهره برداری از آن از سال 3500 پ.ز. آغاز گردید (2) (3) . دیوار پدافندی شهر اوروک ، دارای 900 برج دیدبانی و پدافندی بوده است ، که هر کدامشان ، 12 متر از هم دوری (فاصله) داشته اند . در کارنگارهء (نقشهء) شهر اوروک ، این دیوار با تارهء (خط) سیاه نشان داده شده است . پرهون های (دایره های) {2} درون دیوارپدافندی شهر، برزن های (محله های) {2} هشتگانهء شهر را نمایندگی می کنند . پرتوهء (شعاع) {2} همهء این پرهون ها (دایره ها) ، برابر با 400 متر بوده است ، تا شهروندان بتوانند از دورترین جای هر برزن ، با 5 دقیقه پیاده روی ، به کانون همان برزن برسند . سومریان ، همچنین در میانهء هریک از واداهای (شهرهای) خود ، یک دانشکدهء آسمان شناسی (ستاره شناسی و آب و هوا شناسی) "هرم ریخت" پلکانی ، بنام زیگورات {2} را ، می ساختند . بیشتر کارهای سومریان ، و بویژه کارهای کشاورزی آنها ، با پشتنهی (تکیه) {2} به دانش دانشمندان این دانشکده ها انجام میگرفتند . دانشمندان این دانشکده ها همچنین ، کار آموزش دادن آسمانشناسان جوان ، را بر دوش داشته اند . باید گفت که شهرهای سومری ، تا پیش از تازش "عرب های مسلمان شده" ، در سال 639 زادروزی ، بدون داشتن کوچکترین آسیبی ، همچنان زنده و پابرجا بوده اند (2) . افنگارهء (عکس) {2} سیاه و سفیدی که در پائین دست راست می بینید ، بجاماندهء یکی از همین دانشکده های آسمان شناسی سومری ویران شده بدست "عرب های مسلمان شده" را نشان میدهد ، که اکنون به سرنام (به عنوان) یک جایگاه (سایت) باستانشناسی نگهداری میشود .
نگارهء (تصویر) پائین دست چپ ، یکی از نخستین نمونه های یک "ستاره یاب" (اسطرلاب) سومری را نشان میدهد ، که سفالی است . باید دانست که سومریان ، پیشگامان ستاره شناسی در جهان بوده اند(4) . آنها نخستین کسانی بودند که توانستند "سپهرپیکران" (صور فلکی) (5) {2} را به نگاره بکشند ؛ و بر "گردآسمان" (منطقه البروج) (6) {2} چیرگی یابند (4) . آنها همچنین توانستند پنج "ستاره گردی" (سیاره ای) {2} که با چشم بی دوربین ، دیدنی بود را بشناسند و نامگذاری کنند (4)(6) . این پنج ستاره گرد (سیاره) ، برابرند با : هرمز (ژوپیتر یا مشتری) ، ناهید (ونوس یا زهره) ، تیر (مرکوری یا عطارد) ، کیوان (ساترن یا زحل) و بهرام (مارس یا مریخ) (7) . یادآوری می شود که واژهء انگلیسی "استار" ریخت دگرگون شدهء واژهء پارسی "ستاره" است .
باید دانست که شهر 450 هکتاری اوروک ، که در سال 3500 پ.ز. ، سرشماره ای (جمعیتی) برابر با 50000 تن داشت ، در کنار روستای اوروک ، که در پیرامون سال 8000 پ.ز. ساخته شده بود ، برپا گردید ؛ ولی این روستا ، پس از سال 3500 پ.ز. نیز ، همچنان برپا نگه داشته شد ، چون کارکرد (نقش) فرآوری (تولید) کردن نیازمندیهای کالائی شهر اوروک را بردوش داشت . باید گفت که کار ساخت یازده شهر دیگر سومر نیز ، کم وبیش همگاهانه (هم زمان) از سال 3600 پ.ز. آغاز شده بود . همهء این یازده شهر نیز ، بمانند شهر اوروک ، همنام روستاهای بسیار کهن کنار خود شدند .
رونهیدنی (قابل توجه) است که سومریان ، برای ساخت " پی ها" ، "دیوارهای باربر" و " ستون های" ساختمان های بزرگ ، از تخته سنگ در اندازه های گوناگون ؛ و برای ساخت " دیوارهای ناباربر" ، از "خشت" بهره برداری می کرده اند . آنها همچنین برای نماسازی ساختمان های بزرگ ، از "سنگ لاجورد" بهره می برده اند . خانه های سومری ، که در ریخت یک باغ کوچک ، با کدهائی (اتاق هائی) {2} در پیرامون آن ساخته می شدند ؛ همه یک اشکوبه (یک طبقه) {2} بوده اند (8)(9) . در پایان بد نیست که گفته شود که در هنگامه های کهن (زمانهای قدیم) ، شاخه ای از رود فرات ، از فراز خاوری (شمال شرقی) شهر اوروک می گذشته است ؛ ولی اکنون ، به چرائی هائی (بدلایلی) این شاخه از رود ، خشک شده است .
پژوهشپایه ها (منابع تحقیق):
(1)
https://en.wikipedia.org/wiki/Ancient_Greek_arc...
(2)
https://en.wikipedia.org/wiki/
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
آغاز بهره برداری از شهر اوروک و یازده شهر دیگر سومر از پیرامون سال 3500 پ.ز.
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
3000 سال پیش از اینکه کهن ترین ساختمان یونان باستان (آکروپولیس) ساخته بشود (1)، سومریان {1} برای نخستین بار در جهان ، در پیرامون (حدود) سال 3600 پ.ز. (پیش از زادروز) ، توانستند به فناوری ساخت "شهر" با ساختمانهائی بزرگ دست یابند ؛ و در این کار به زبردستی (مهارت) فراوانی برسند . کار ساخت شهر اوروک ، که نخستین و بزرگترین شهر جهان بوده است ، در پیرامون سال 3600 پ.ز. ؛ و بهره برداری از آن از سال 3500 پ.ز. آغاز گردید (2) (3) . دیوار پدافندی شهر اوروک ، دارای 900 برج دیدبانی و پدافندی بوده است ، که هر کدامشان ، 12 متر از هم دوری (فاصله) داشته اند . در کارنگارهء (نقشهء) شهر اوروک ، این دیوار با تارهء (خط) سیاه نشان داده شده است . پرهون های (دایره های) {2} درون دیوارپدافندی شهر، برزن های (محله های) {2} هشتگانهء شهر را نمایندگی می کنند . پرتوهء (شعاع) {2} همهء این پرهون ها (دایره ها) ، برابر با 400 متر بوده است ، تا شهروندان بتوانند از دورترین جای هر برزن ، با 5 دقیقه پیاده روی ، به کانون همان برزن برسند . سومریان ، همچنین در میانهء هریک از واداهای (شهرهای) خود ، یک دانشکدهء آسمان شناسی (ستاره شناسی و آب و هوا شناسی) "هرم ریخت" پلکانی ، بنام زیگورات {2} را ، می ساختند . بیشتر کارهای سومریان ، و بویژه کارهای کشاورزی آنها ، با پشتنهی (تکیه) {2} به دانش دانشمندان این دانشکده ها انجام میگرفتند . دانشمندان این دانشکده ها همچنین ، کار آموزش دادن آسمانشناسان جوان ، را بر دوش داشته اند . باید گفت که شهرهای سومری ، تا پیش از تازش "عرب های مسلمان شده" ، در سال 639 زادروزی ، بدون داشتن کوچکترین آسیبی ، همچنان زنده و پابرجا بوده اند (2) . افنگارهء (عکس) {2} سیاه و سفیدی که در پائین دست راست می بینید ، بجاماندهء یکی از همین دانشکده های آسمان شناسی سومری ویران شده بدست "عرب های مسلمان شده" را نشان میدهد ، که اکنون به سرنام (به عنوان) یک جایگاه (سایت) باستانشناسی نگهداری میشود .
نگارهء (تصویر) پائین دست چپ ، یکی از نخستین نمونه های یک "ستاره یاب" (اسطرلاب) سومری را نشان میدهد ، که سفالی است . باید دانست که سومریان ، پیشگامان ستاره شناسی در جهان بوده اند(4) . آنها نخستین کسانی بودند که توانستند "سپهرپیکران" (صور فلکی) (5) {2} را به نگاره بکشند ؛ و بر "گردآسمان" (منطقه البروج) (6) {2} چیرگی یابند (4) . آنها همچنین توانستند پنج "ستاره گردی" (سیاره ای) {2} که با چشم بی دوربین ، دیدنی بود را بشناسند و نامگذاری کنند (4)(6) . این پنج ستاره گرد (سیاره) ، برابرند با : هرمز (ژوپیتر یا مشتری) ، ناهید (ونوس یا زهره) ، تیر (مرکوری یا عطارد) ، کیوان (ساترن یا زحل) و بهرام (مارس یا مریخ) (7) . یادآوری می شود که واژهء انگلیسی "استار" ریخت دگرگون شدهء واژهء پارسی "ستاره" است .
باید دانست که شهر 450 هکتاری اوروک ، که در سال 3500 پ.ز. ، سرشماره ای (جمعیتی) برابر با 50000 تن داشت ، در کنار روستای اوروک ، که در پیرامون سال 8000 پ.ز. ساخته شده بود ، برپا گردید ؛ ولی این روستا ، پس از سال 3500 پ.ز. نیز ، همچنان برپا نگه داشته شد ، چون کارکرد (نقش) فرآوری (تولید) کردن نیازمندیهای کالائی شهر اوروک را بردوش داشت . باید گفت که کار ساخت یازده شهر دیگر سومر نیز ، کم وبیش همگاهانه (هم زمان) از سال 3600 پ.ز. آغاز شده بود . همهء این یازده شهر نیز ، بمانند شهر اوروک ، همنام روستاهای بسیار کهن کنار خود شدند .
رونهیدنی (قابل توجه) است که سومریان ، برای ساخت " پی ها" ، "دیوارهای باربر" و " ستون های" ساختمان های بزرگ ، از تخته سنگ در اندازه های گوناگون ؛ و برای ساخت " دیوارهای ناباربر" ، از "خشت" بهره برداری می کرده اند . آنها همچنین برای نماسازی ساختمان های بزرگ ، از "سنگ لاجورد" بهره می برده اند . خانه های سومری ، که در ریخت یک باغ کوچک ، با کدهائی (اتاق هائی) {2} در پیرامون آن ساخته می شدند ؛ همه یک اشکوبه (یک طبقه) {2} بوده اند (8)(9) . در پایان بد نیست که گفته شود که در هنگامه های کهن (زمانهای قدیم) ، شاخه ای از رود فرات ، از فراز خاوری (شمال شرقی) شهر اوروک می گذشته است ؛ ولی اکنون ، به چرائی هائی (بدلایلی) این شاخه از رود ، خشک شده است .
پژوهشپایه ها (منابع تحقیق):
(1)
https://en.wikipedia.org/wiki/Ancient_Greek_arc...
(2)
https://en.wikipedia.org/wiki/
۵.۲k
۲۹ بهمن ۱۳۹۶
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.