? کدام عنوان و جایگاه علمی برای مرحوم رفسجانی درست تر است
? کدام عنوان و جایگاه علمی برای مرحوم رفسجانی درست‌تر است؟
دعوای تشریفات و ادعای القاب و پسوندهای علمی هر جا رایج باشد در حوزه نیست. گو اینکه در تاریخ حوزه عناوین پسوندی هم درجه بندی شده و هریک معنایی دقیق دارند ، اما اهل علم و فضلا آن را حاشیه میدانند.
#آیت_الله یا #حجت_الاسلام؟
در مدارج قدیم حوزه چنین رایج بوده که
ثقت الاسلام . روحانی سطح
حجت الاسلام . روحانی پس از سطح
حجت الاسلام و المسلمین . مدرس و قریب الاجتهاد
آیت الله . مجتهد متجزی و صاحب فتوا
آیت الله العظمی . مجتهد مطلق. صاحب رساله فراگیر
تفاوت این دو عنوان اما بعد از صدور پیام های تسلیت درگذشت آقای هاشمی بهرمانی بیشتر به‌چشم آمد. شاید دلیل اصلی این بود که این عناوین بیشتر بر اساس اعتباریات است و هیچ‌گاه کسی در حوزه برگه و مدرکی برای اطلاق این یا آن عنوان نمی یابد.
اما در #عرف حوزه آیت الله کسی است که درس خارج فقه یا خارج اصول دارد و البته در مقام افتاء است. یعنی مقلدینی دارد. مقلدینی بیشتر از اعضای خانواده، دفتر، دوستان و بستگان.
آیت‌الله یعنی مجتهدی متجزی که در چند باب فقهی صاحب رای و فتوا است و بر او تقلید از مجتهد دیگر جایز نیست.
اما حجت الاسلام و المسلمین در عرف صحیح حوزه کسی است که قریب الاجتهاد است. در مقام فتوا دادن نیست و اگر تدریس خارج فقه و اصول دارد، جدیدالاقدام است.
مرحوم آقای هاشمی مدتی درس خارج فقه داشت. البته محدود و مختصر. در برخی ابواب هم شاید مجتهد بود. اما مشغلات اجرایی و سیاسی و... مانع ایجاد ملکه اجتهاد شده بود.
آیت الله خواندن هاشمی رفسنجانی با این توضیح بیشتر نوعی احترام به کسوت سیاسی و خدمات او بود.
در عرف حوزه اساتید طراز اول و مراجع تقلید به این راحتی این عناوین را اطلاق نمیکنند. وقتی مرجع تقلیدی به کسی آیت الله بگوید به معنای تصدیق خیلی چیزها از جمله اجتهاد اوست.
این بود که آیات عظام خامنه‌ای، سیستانی و برخی دیگر نه تنها در پیام های تسلیت، بلکه در هیچ حکم و نامه و خطابی مرحوم هاشمی رفسنجانی را آیت الله نخواندند.
دعوای تشریفات و ادعای القاب و پسوندهای علمی هر جا رایج باشد در حوزه نیست. گو اینکه در تاریخ حوزه عناوین پسوندی هم درجه بندی شده و هریک معنایی دقیق دارند ، اما اهل علم و فضلا آن را حاشیه میدانند.
#آیت_الله یا #حجت_الاسلام؟
در مدارج قدیم حوزه چنین رایج بوده که
ثقت الاسلام . روحانی سطح
حجت الاسلام . روحانی پس از سطح
حجت الاسلام و المسلمین . مدرس و قریب الاجتهاد
آیت الله . مجتهد متجزی و صاحب فتوا
آیت الله العظمی . مجتهد مطلق. صاحب رساله فراگیر
تفاوت این دو عنوان اما بعد از صدور پیام های تسلیت درگذشت آقای هاشمی بهرمانی بیشتر به‌چشم آمد. شاید دلیل اصلی این بود که این عناوین بیشتر بر اساس اعتباریات است و هیچ‌گاه کسی در حوزه برگه و مدرکی برای اطلاق این یا آن عنوان نمی یابد.
اما در #عرف حوزه آیت الله کسی است که درس خارج فقه یا خارج اصول دارد و البته در مقام افتاء است. یعنی مقلدینی دارد. مقلدینی بیشتر از اعضای خانواده، دفتر، دوستان و بستگان.
آیت‌الله یعنی مجتهدی متجزی که در چند باب فقهی صاحب رای و فتوا است و بر او تقلید از مجتهد دیگر جایز نیست.
اما حجت الاسلام و المسلمین در عرف صحیح حوزه کسی است که قریب الاجتهاد است. در مقام فتوا دادن نیست و اگر تدریس خارج فقه و اصول دارد، جدیدالاقدام است.
مرحوم آقای هاشمی مدتی درس خارج فقه داشت. البته محدود و مختصر. در برخی ابواب هم شاید مجتهد بود. اما مشغلات اجرایی و سیاسی و... مانع ایجاد ملکه اجتهاد شده بود.
آیت الله خواندن هاشمی رفسنجانی با این توضیح بیشتر نوعی احترام به کسوت سیاسی و خدمات او بود.
در عرف حوزه اساتید طراز اول و مراجع تقلید به این راحتی این عناوین را اطلاق نمیکنند. وقتی مرجع تقلیدی به کسی آیت الله بگوید به معنای تصدیق خیلی چیزها از جمله اجتهاد اوست.
این بود که آیات عظام خامنه‌ای، سیستانی و برخی دیگر نه تنها در پیام های تسلیت، بلکه در هیچ حکم و نامه و خطابی مرحوم هاشمی رفسنجانی را آیت الله نخواندند.
۲.۵k
۲۲ دی ۱۳۹۵
دیدگاه ها (۳)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.